تنگستانی‌ها در صف آب تانکری
به گزارش تنگستان نما؛ در سال‌های اخیر، بحران کمبود آب و برق به یکی از چالش‌های جدی در شهرستان تنگستان تبدیل شده است. تغییرات اقلیمی، کاهش منابع طبیعی، و افزایش بی‌رویه مصرف، شرایطی ناپایدار و نگران‌کننده را پدید آورده‌اند. ساکنان شهرستان تنگستان با مشکلات متعددی در زندگی روزمره خود مواجه هستند که گاه سلامت، امنیت و کیفیت زندگی آن‌ها را به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد.
قطعی‌های مکرر برق باعث اختلال در فعالیت‌های اقتصادی، آموزشی از سوی دیگر، کمبود یا فشار پایین آب، بهداشت عمومی را تهدید می‌کند. نهادهای مسئول اگرچه از وجود بحران آگاه‌اند، اما بسیاری از اقدامات انجام‌شده کافی یا پایدار نبوده‌اند. وضعیت به گونه‌ای است که حتی ساکنان بعضی از محله‌های شهر اهرم که معمولاً از خدمات بهتری برخوردار بودند، اکنون با مشکلاتی مشابه روبه‌رو هستند.
این شرایط نه‌تنها یک مسئله فنی یا زیرساختی است، بلکه به مسئله‌ای اجتماعی، اقتصادی و حتی روانی تبدیل شده است. فشارهای ناشی از این بحران‌ها بر اقشار کم‌درآمد و مناطق کم‌برخوردار، نابرابری‌های موجود را تشدید می‌کند. درک بهتر ابعاد این بحران از زبان خود مردم، می‌تواند راهی برای شناخت عمیق‌تر مسئله و تدوین راهکارهای کارآمدتر باشد.
بحران کمبود آب و برق در برخی مناطق شهری و روستایی به معضلی جدی تبدیل شده است. ساکنان این مناطق با قطعی‌های مکرر مواجه هستند که زندگی روزمره آن‌ها را مختل کرده است. نبود زیرساخت‌های مناسب و مصرف بی‌رویه از دلایل اصلی این بحران‌اند. برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت منابع اهمیت بالایی دارد.
قطعی آب، به‌ویژه در ماه‌های گرم سال، سبب بروز مشکلات بهداشتی و نارضایتی عمومی می‌شود. خانواده‌ها ناچارند برای تأمین آب مصرفی خود به روش‌های جایگزین متوسل شوند. خرید آب از تانکرهای سیار، هزینه‌بر و پرزحمت است. این وضعیت سطح رفاه اجتماعی را کاهش داده است.
برق نیز در برخی نقاط شهرستان تنگستان وضعیت پایداری ندارد. قطعی‌های طولانی‌مدت در تابستان باعث از کار افتادن وسایل سرمایشی و گرمایشی می‌شود. مشاغل خانگی و کسب‌وکارهای کوچک نیز آسیب جدی می‌بینند. خاموشی‌ها تاثیر مستقیمی بر اقتصاد خانواده‌ها گذاشته است.
دلیل اصلی کمبود آب، کاهش بارندگی و خشکسالی‌های پی‌درپی است. تغییرات اقلیمی، منابع آبی را به‌شدت تحت تاثیر قرار داده‌اند. سدها و منابع زیرزمینی نیز با کاهش حجم ذخایر مواجه‌اند. بهره‌برداری غیراصولی از منابع نیز بر شدت بحران افزوده است.
در مورد برق، فرسودگی شبکه‌های توزیع و تولید ناکافی برق، مشکلات عمده هستند. نیروگاه‌ها پاسخگوی نیاز رو به افزایش جمعیت نیستند. مصرف بالا در ساعات اوج فشار زیادی به شبکه وارد می‌کند. بدون توسعه زیرساخت‌ها، وضعیت بدتر نیز خواهد شد.
دولت و نهادهای مربوطه باید برنامه‌ریزی جدی برای مدیریت منابع داشته باشند. استفاده از فناوری‌های نوین در صرفه‌جویی مصرف، راهکار مؤثری است. آموزش همگانی درباره مصرف بهینه نیز ضروری به نظر می‌رسد. تنها با همکاری همه‌جانبه می‌توان بحران را کنترل کرد.
در برخی مناطق شهرستان تنگستان، مردم با استفاده از آب‌انبار و منبع شخصی، بحران را موقتاً پشت سر می‌گذارند. این راه‌حل‌ها دائمی نیستند و مشکلات بهداشتی نیز دارند. آلودگی منابع ذخیره شده می‌تواند منجر به بیماری شود. نظارت بهداشتی باید افزایش یابد.
برق‌رسانی نیز نیاز به تعمیرات و توسعه خطوط انتقال دارد. سرمایه‌گذاری در بخش انرژی باید افزایش یابد. استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشیدی می‌تواند کمک‌کننده باشد. تنوع در منابع تولید برق آینده‌ای پایدارتر خواهد ساخت.
مردم شهرستان تنگستان انتظار دارند مشکلات آن‌ها در اولویت برنامه‌های توسعه شهری قرار گیرد. توزیع عادلانه منابع نباید فقط محدود به مناطق مرکزی شهر باشد. مناطق حاشیه‌ای نیز باید سهمی منصفانه از خدمات دریافت کنند. عدالت اجتماعی در مدیریت بحران نقش کلیدی دارد.
مدارس و ادارات نیز از این بحران بی‌نصیب نمانده‌اند. قطع آب و برق، روند خدمات‌رسانی را مختل کرده است. دانش‌آموزان در گرمای شدید کلاس‌ها را ترک می‌کنند. بیماران نیز در شرایط خطرناک‌تری قرار می‌گیرند.
افزایش هزینه زندگی با خرید آب از تانکرها یا بطری‌های معدنی
مرضیه پورمحمدی اظهار کرد: زندگی در روستای محموداحمدی با قطعی‌های پی‌درپی آب واقعاً سخت شده. گاهی دو روز کامل آب نداریم و باید از تانکرهایی که می‌فرستد آب برداریم. برای شستن لباس و ظرف یا حتی حمام رفتن باید برنامه‌ریزی کنیم، انگار داریم برای یه سفر آماده می‌شویم.
وی گفت: ما سه بچه داریم، در این گرما وقتی برق قطع می‌شود، کولر و یخچال از کار می‌افتد. بچه‌ها کلافه می‌شوند، حتی خواب نیز نداریم. بارها به اداره برق مراجعه کردها‌یم ولی فقط وعده می‌دهند. حس می‌کنم ما را فراموش کردند، چون در مناطق مرکزی شهر اصلاً این‌طور نیست.
مهدی پیوسته اظهار کرد: من یک فروشگاه لبنیاتی دارم و قطعی برق مستقیم به کارم لطمه زده است. چند بار یخچال‌هایم خاموش شدند و مجبور شدم مقدار زیادی لبنیات را دور بریزم. از طرفی وقتی برق میرود، مردم نیز کمتر خرید می‌کنند چون گرما غیرقابل تحمل است.
مغازه‌دار تنگستانی عنوان کرد: قبلاً مشکل آب کمتر داشتیم، ولی امسال فشار آب خیلی کم شده. برای شستن مغازه و رعایت بهداشت دچار مشکل شدیم. اداره بهداشت یک بار به ما اخطار داد! دیگه فقط با بطری‌های آب معدنی تمیزکاری می‌کنیم. باورم نمی‌شود در این عصر، با این همه تکنولوژی، هنوز برای آب و برق داریم این‌طوری زجر می‌کشیم.
حاج رضا محمدی در گفتگو با خبرنگار ما اظهار کرد: من ۳٠ سال است نانوایی دارم، ولی هیچ‌وقت مثل امسال به مشکل نخورده بودم. وقتی برق میرود، دستگاه خمیرگیر و تنور برقی از کار می‌افتند. بارها وسط پخت برق قطع شده و نان‌ها نیم‌پز ماندند. مردم معترض شدند، ولی تقصیر ما نیست، دست‌مون بسته‌ست.
نانوای تنگستانی گفت: آب نیز کم‌فشار یا قطع می‌شود در حالی که برای بهداشت نانوایی آب خیلی مهم است. باید دستامون مرتب بشوریم، وسایل را تمیز کنیم، ولی گاهی با بطری آب کار می‌کنیم. اداره بهداشت چند بار اخطار داده، ولی مگه می‌توانیم از هیچی نان دربیاریم نان که شوخی نیست، غذای اصلی مردم است، اما ما با این شرایط سخت کار می‌کنیم.
برخی از شهروندان به روش‌های سنتی برای کاهش مصرف آب بازگشته‌اند. استفاده از آب‌های بازیافتی برای آبیاری باغچه‌ها رایج شده است. برخی نیز سیستم‌های جمع‌آوری آب باران نصب کرده‌اند. این اقدامات کوچک، در کنار هم تاثیر زیادی دارند.
برای کاهش مصرف برق نیز اقداماتی صورت گرفته، از جمله نصب لامپ‌های LED و کاهش مصرف لوازم برقی. خاموش کردن وسایل غیرضروری در ساعت‌های اوج مصرف به‌عنوان یک فرهنگ در حال نهادینه شدن است. مدارس و رسانه‌ها در آموزش این رفتار نقش دارند.
فقدان نیروگاه و تصفیه‌خانه کافی در منطقه
دولت باید طرح‌های اضطراری برای مواقع بحران تدوین کند. ایجاد ذخایر استراتژیک آب و برق یکی از این اقدامات است. همچنین توزیع عادلانه و برنامه‌ریزی‌شده قطع برق و آب از هرج‌ومرج جلوگیری می‌کند. باید به مردم اطلاع‌رسانی دقیق شود.
برخی کارشناسان معتقدند مشارکت بخش خصوصی در تأمین منابع می‌تواند مؤثر باشد. ساخت تصفیه‌خانه‌های خصوصی یا نیروگاه‌های کوچک نمونه‌ای از این مشارکت است. در برخی کشورها چنین مدل‌هایی موفق عمل کرده‌اند. الگوگیری از تجربه‌های جهانی مفید خواهد بود.
در آینده، اگر به همین منوال پیش برویم، بحران شدیدتر خواهد شد. رشد جمعیت، شهرنشینی و تغییرات اقلیمی چالش‌های جدیدی به‌وجود می‌آورند. نیاز به مدیریت هوشمند و استفاده از فناوری‌های نوین حیاتی است. بی‌توجهی به بحران، عواقب جبران‌ناپذیری دارد.
برای عبور از بحران باید از ظرفیت نهادهای مردمی نیز استفاده کرد. انجمن‌های محلی می‌توانند در مدیریت مصرف و آگاه‌سازی مردم نقش داشته باشند. همچنین جمع‌آوری اطلاعات درباره الگوی مصرف به سیاست‌گذاران کمک می‌کند. همیاری اجتماعی یک ضرورت است.
برخی از شهروندان از سیستم‌های هوشمند مدیریت آب و برق در خانه‌های خود بهره می‌برند. این سیستم‌ها به تنظیم مصرف و کاهش هدررفت کمک می‌کنند. البته هزینه بالا مانعی برای گسترش آن‌هاست. حمایت‌های دولتی می‌تواند این مشکل را رفع کند.
فرهنگ‌سازی برای حفظ منابع طبیعی از دوران کودکی باید آغاز شود. مدارس نقش مهمی در این زمینه دارند. آموزش مفاهیم صرفه‌جویی، مسئولیت‌پذیری و حفاظت از محیط زیست ضروری است. آینده به دست نسلی است که امروز آموزش می‌بیند.
رسانه‌ها نیز در انعکاس وضعیت بحرانی و آموزش عمومی نقشی حیاتی دارند. اطلاع‌رسانی درست، از شایعه و نگرانی‌های بی‌مورد جلوگیری می‌کند. باید مردم را به راه‌حل‌های ممکن آشنا کرد. امید و آگاهی دو عامل مهم برای عبور از بحران‌اند.
بحران کمبود آب و برق چالشی جدی ولی قابل مدیریت است. با برنامه‌ریزی علمی، مشارکت اجتماعی و سیاست‌گذاری مؤثر می‌توان آن را کنترل کرد. هر شهروند باید نقش خود را در کاهش مصرف ایفا کند. نجات منابع، نیاز به همدلی جمعی دارد.
بحران کمبود آب و برق فقط نشانه‌ای از ضعف زیرساخت‌ها نیست، بلکه نمادی از شکاف عمیق میان نیازهای واقعی مردم و برنامه‌ریزی‌های کلان است. روایت‌هایی که از زبان شهروندان شنیده شد، گویای رنجی روزمره و مستمر است که بخش بزرگی از جامعه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند. این بحران فقط یک موضوع فنی نیست؛ بلکه بخشی از یک چرخه بزرگ‌تر از غفلت توسعه پایدار است.
برای حل این مشکلات، نیاز به اقدام‌های فوری، کارشناسی‌شده و عدالت‌محور وجود دارد. استفاده از فناوری‌های نوین، مدیریت هوشمند منابع، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، و مهم‌تر از همه، مشارکت مردم در سیاست‌گذاری و اجرای طرح‌ها، از جمله راهکارهایی است که باید جدی گرفته شوند. آموزش عمومی درباره صرفه‌جویی و تغییر سبک مصرف نیز یکی از ارکان مهم مقابله با این بحران است.
در نهایت، عبور از این بحران تنها زمانی ممکن خواهد بود که مسئولان، مردم و نهادهای مدنی به‌طور هماهنگ و مسئولانه با یکدیگر همکاری کنند. منابع آب و انرژی سرمایه‌های حیاتی هر جامعه‌اند و محافظت از آن‌ها وظیفه‌ای جمعی است. آینده‌ای پایدار تنها با همدلی، آگاهی و عزم ملی ممکن خواهد شد.
سپاس
انتهای خبر/